Таълим тизими ислоҳ қилиниб, тўлиқ ўрта маълумот берадиган ўн бир йиллик мактаблар тўққиз йиллик умумтаълим мактабларига айлантирилди. 9-синфни тугатган ўқувчи академик лицей ёки касб-ҳунар колежида ўқиши мажбурий қилиб қўйилди. Афсуски, эзгу мақсадларни кўзлаб қилинган ушбу ўзгаришлар бугунги кунда ўз самрасини бермаяпти.
Коллежлар асосан туман марказлари ва айрим йирик қишлоқлардагина қурилган. Чекка қишлоқларда яшовчи ёшлар эса ўша олисдаги коллежларга қатнаб ўқишни исташмаяпти. Аниқроғи, коллежни тугатгани билан бирон жойда иш топилишига кўзи етмаган ота-оналар фарзандларининг узоқдаги ўқув юртига қатнаб, ўқиши учун йўл кирасига маблаға сарфлашни хоҳлашмаяпти. Бироқ улар болаларининг бирон касб эгаси бўлиб етишолмай “кўчада” қолаётганларидан ҳам ташвишга тушишмоқда. Туман ҳокимлиги ва мутасадди ташкилотларга ўз қишлоқларида ёки унга яқинроқ жойларда коллеж қуриб беришларини сўраб қилган мурожаатлари эса эътиборсиз қолдирилмоқда.
Жумладан, “Қипчоқ” қишлоғи, аниқроғи, унинг жами аҳолисининг 58, 4 фоизи яшайдиган “Отов” қисми Боғот тумани марказидан ўттиз чақиримча узоқда жойлашган. “Отов”даги 13-мактабни 2012 йил 115 нафар ёш тугатган бўлса, 2013 йил 116 нафари битиради. Хуллас, 13-сон мактаб ҳар йили юздан ошиқ ўқувчисига “оқ йўл” тилаб қолади. Академик лицейлар, тиббиёт ҳамда педагогика коллежларида таҳсилни давом эттиришни хоҳлаган битирувчилардан ташқари барчаси, яъни 85-90 фоизи тумандаги касб-ҳунар коллежларига жалб қилинади. Бироқ, минг афсуски, уларнинг аксарияти, айтиш мумкинки, деярли ҳаммаси ўша коллежларга қатнаб ўқишмайди. Бунинг сабаби оддий – коллежлар жуда олисда. “Отов” катта – “Ҳазорасп-Урганч” йўлидан ҳам беш чақирим берида жойлашган.
Шу боис туман марказига нисбатан яқинроқ бўлган “Қораёнтоқ”, “Деҳқонбозор” қишлоқлари ҳудудидаги коллежларга бориш учун ҳам аввал таксида катта йўлга чиқилиб, кейин автобусга ўтирилади. Шундоғам йўл кираси қимматга тушадиган “Отов” боласига ошхонада овқатланишга ҳам тўғри келишини ҳисобга олганда, у бир кунда қанча маблағ сарфлашини тасаввур қилиш қийин эмас. Шунинг учун ҳам “Отов” аҳли ўз фарзандларини коллежларда ўқитишга қийналмоқда. “Яқинроқда коллеж бўлса, болаларимизни жон деб ўқитар эдик” дейишмоқда улар.
“Биз ота-оналар “Отов”да коллеж қурилишни сўраб туман ҳокимлиги ва мутасадди ташкилотларга кўп мурожжат қилдик, лекин сира ижобий жавоб ололмадик. Улар коллеж қурилса ҳам “Юмалоқтўқай” маҳалласининг нариги тарафида, “Қулонқорабоғ” қишлоғи чегарасида қурилиши мамкинлигини айтишмоқда. Айтилган жой “Отов”дан ўн километрча нарида. Демак, фарзандларимизнинг у ерга ҳам қатнаб ўқишлари мушкул. Аҳолисининг, битирувчилар сонининг кўплигини ҳисобга олиб коллеж, “Отов”да қурилса адолатдан бўларди. Бундан ташқари, “Отов” ўртада жойлашган бўлиб, “Юмалоқтўқай” маҳалласига ҳам, “Ўғизробот” қишлоғига ҳам, Ҳазорасп туманининг “Бешариқ” маҳалласига туташиб кетган “Обод” маҳалласига ҳам яқинлигидан, у ерлик ёшлар ҳам қатнаб ўқишларига ўнғай бўларди” дейишмоқда “Отов”лик ота-оналар.
Дилроз ҚУЛМУҲАММАД.