Мустакил журналист Тулкин Кораев
Совет Иттифоқи давридан электр лампаларини халқмиз нағма билан Ильич чироқлари деб аташи русм бўлиб қолганди. 1918 йилданоқ бутун Россияни электрлаштириш ГОЭЛРО планини ишлаб чиқган Ильичнинг чироқлари Марказий Осиёга ҳам етиб келди, аммо у секинлик билан бу ерлик халқларнинг ҳаётига сингиб борарди. 1970 йилларда ҳам Ўзбекистоннинг электр етиб бормаган узоқ қишлоқлари мавжуд бўлиб, одамлар аксарида керосин чиоқлар билан кифояланишарди.
Аммо уларни бугунгидек қишнинг изғирини қийнамас, аҳоли арзон нархларда кўмир харид қилиш имконига эга эди. Вақт ўтиб бориши билан Совет ҳукумати кучайиббораркан, қишлоқларимиз ҳам электрлаштирилди. Одамларнинг ташвишлари ариб борди.
Бугунги Ўзбекистон ва унинг ҳукумати олиб бораётган «узоқни кўра билган доно сиёсат» тоталитар ўтмишдаги Совет сиёсатининг олдида бир чақа бўлиб қолганга ўхшамоқда. Сабаб шуки, кун кундан баттар ва халқнинг аҳволи ёмондан ёмон бўлиб бормоқда. Мамлакат ғалла мустақилигини қўлга киритса ғалла камайиб, ёки йўқолиб борса, мамлакат нефт мустақилигини қўлга киритганида нефт маҳсулотлари қимматлаб кетса, ёки дефицитга учраса, бу тескари акциомани ким исботлаб бера оларкин? Албатта исботлаш осон, аммо натижа ҳукумат келтираётган алмойи-алжойи далилларга, ҳисоботларга мос келмай қолади.
Ўзбекистоннинг жанубий вилояти ҳисобланадиган Қашқадарёда шу кунларда аҳолига бир кеча кундузда 4 соат электр энергияси бериш тартиби жорий қилинди. Албатта бунақа масқаромуз вазиятни Совет даври кишилари тасаввур ҳам қила олмасдилар. Эндичи? Мана 17 йилдан ошдики, кўҳна Ватан мустақил ва унинг халқи қул.
Қаршидан келаётган маълумотларга кўра, шаҳарликлар одат бўлиб қолган қийинчиликларга ўз ҳолларича, ўз билганларича тайёргарлик кўришмоқда. Бир неча йилдирки, қиш фаслида газ, электр энергияси, ҳамда кўмир бўлмаслиги табиий бир ҳолат бўлиб қолган. Айни шу паллада изғирин қишдан аҳоли соғ- саломат чиқиши ташвиши билан овора бўлиб қолади.
Аммо уларни тинглайдиган қулоқ қолдимикин?
«Ўтган йилдан унут бўлиб кетган «буржуйка» печкаларни ишлата бошлагандик. Бу йил энди ўтин масаласи қандай бўлади, билмаймиз. Ҳалитдан совуқ тушиб қолди ва аксига олиб электр энергиясини ҳам кунига 4 соатдан қилиб белгилашди», – куйинади Қарши шаҳридан бўлган суҳбатдошлардан бири.
Ўзбекистондаги сиёсий вазият ва хорижга маълумот чиқарганларга нисбатан кўриладиган чоралар сабаб респондентимиз номини ошкор қила олмаймиз.
Унинг таъкидлаганига кўра, Қарши шаҳари ва қолаверса Қашқадарё вилоят электр тармоқлари бошқармасдаги мутасаддилар аҳолининг электрдан қарздор эканлигини пеш қилиш билан чегараланишмоқда.
Ўтган қишдаги кесилиб кетан дарахтлар ўрни ҳали тўлмай туриб тағин қиш келаяпти ва у билан бирга аҳолининг қишдан тирик чиқиш ташвиши пайдо бўлаяпти. Шоир Ҳамид Олимжон мисраларини бугунги Ўзбекистонга нисбат қилиб айтадган бўлсак, ҳар қишда шу бўлал такрор, ҳар қиш ҳам шундай ўтади