Менинг Бишкекга қочқин бўлиб келганимга ҳали кўп вақт бўлгани йўқ. Бу ерга илк келган кунларимданоқ Демократия-халк хокимияти шаклланаётганига кўп бор гувоҳ бўлдим.
Қонсираган режимдан, адолати аросатда қолган ва фукораларининг ҳар лаҳза ҳуқуқи топталадиган, ҳуқуқини талаб қиладиган бўлсалар, ё туҳмат уюштирилиб, қамаладиган, ё тўғридан-тўғри отиб ташланадиган ўлкадан келган кишининг Қирғиз диёрида кечаётган тинч номойиш ва уларнинг қисман ғалабаларини кўриб, тонг қолиши табиий.
Бишкекдаги марказий Ала-Тоо майдонида мухолифат митинги бошланганига бугун тўққиз кун бўлди. Деярли ҳар куни майдоннинг бир четида туриб намойишнинг кетишини кузатдим. Намойиш бошланмасиданоқ турли вилоятлардан келган мухолифат тарафдорлари узлари ўзларига қирғиз ўтови ва палаткалар тикиб олишганди.
Ўзбекистонимизда мобода митинг ўтказиш режалаштирилса, миршаблар зўр бериб митингга келувчи кишилар йўлига ғов ташлашади. Бишкекда эса “муддатсиз” деб эълон қилинган тадбир бошланиши арафасида Марказий Ала-Тоо майдонини қоқ ўртасини кесиб ўтувчи Чуй шохкўчаси ёпилиб, транспорт ҳаракати тўхтатилди. Майдонга овоз кучайтиргичлар ўрнатилди. Улкан манитор орқали ўртада нутқ сўзлаётганларни олис масофалардан ҳам кўрса бўларди.
Митинг ташкилотчиси «Бирлашган Фронт» деб номланаётган мухолифат гуруҳи лидери собиқ пример министр Феликс
Кулов эди. У ўз нутқларида президент Қурманбек Бақиевни халққа берган ваъдаларининг устидан чикмаганликда айблайди. Янги мухолифат лидерининг таъкидларига кўра амалдаги призидент мамлакатнинг собиқ президенти Аскар Акаев ишининг давомчиси холос.
Намойишнинг еттинчи ва саккизинчи кунлари митингчилар жараёнларни ҳолис ёритмаётган ҚТР (Қиргизистон теле-радио компанияси) биноси томон кўча юриши ўтказишди. Мен уларнинг қайтиш лавҳаларини томошо қилдим. Юк машинасига ўрнатилган овоз кучайтиргичдан Киргизистон мадҳияси янграмоқда эди.
Уларга дуч келганим бекатда уйимга кетиш учун маршрутка кутиб турган эдим. Завқланганимдан беихтиёр номойиш оқимига кириб кетдим. Турли рангдаги кийимлар кийган хар ҳил партиялар аъзоларининг руҳлари кўтаринки, улар Она-Ватанлар мадҳиясига баралла ва ғолибона жўр бўлмоқда эдилар.
Бизнинг ”Бирдамлик” ҳаракати Ўзбекистонда худди шундай тинч номойишлар ўтказишга асосланган. Лекин, кейинги пайтларда ўз Ватанимда режалаштирилаётган хар қандай тинч тадбирлар хукумат провакациясига учраётганлигини ўқиб, кузатиб бораяпман. Эшитаётганим мадҳия ҳаёлимда бир лаҳза ўз Ватаним мадҳиясига айланиб кетгандек бўлди. Тошкентда, “Мустақиллик” деб номланган ва хукумат томонидан бир қўрғонга айлантирилган майдон сари кетаётган бир ҳолатида таъсаввур қилдим бу намойиш оқимини…
Бизда ҳам шу каби тинч номойишлар қачондир албатта бўлишига, халқ ўз норозиликларини “Мустақиллик” майдони минбарида туриб билдиришига умид боғладим.
“Қовун қовундан ранг олади” дейди халқимиз. Марказий Осиёда инқилоб кашшофи бўлаётган қирғиз биродарларимизнинг бу каби оламшумул ҳаракатлари бир кун келиб, бизнинг Ватанда ҳам акс-садо бериши муқаррар!
“Қовун қовундан ранг олади” дедим. Аксинча бўлсачи? Қирғиз хукумати ўзбек хукуматидан ғирромликлар ўргансачи? Негадир, отилаётган, миршаблар калтаклаётган оломон кўз олдимда гавдаланди. Ҳаёлимдан илкис бош кўтардим.
Ёнимда Ватани мадҳиясини байроғини силтаганча ва баралла овозда айтаётган йигитнинг ёнига ўтиб олдим:
— Айтингчи, бу митингни тарқатишга уринишмайдими?
— Тарқатишни ҳар минутда ўйлаётган бўлишларианиқ!
— Провакация уюштирилса-чи?
— Провакация уюштирилса ҳам у мухолифатнинг иши эмас,
бийликнинг (хукуматнинг) иши, қилмиши бўлади! Орамизга улар ўз провакацияларини киритимаганми? Биз ҳар лаҳза хушёр туришимиз керак.
Йигитнинг айтгани хушёрлик бой берилди, шекилли 19 апрел кунги воқеалар анча ноҳуш кечганлигини эшитдим. Шу куни кечга
яқин намойишчилар томонидан Ок уйга қарата тош ва пласмасса идишлар улоқтирилган. Уларга қарши кўздан ёш оқизувчи газ ва кучли товушли зиёнсиз гранаталар ишлатилган. Шу усулда номойиш тарқатилган. Ўша кечанинг ўзидаёқ палатка ва ўтовлар милиция ҳодимлари томонидан йиғиштириб олинган…
Отабой Йўлдошев.
“Бирдамлик” харакатининг Қирғизистон бўлими аъзоси.