ҚЎРҚҚАНГА ҚЎША КЎРИНАР…

“Бирдамлик” ҳаракати 8 март Халқаро хотин-қизлар байрамида Ўзбекистоннинг тўққизта шаҳрида тинч йўл билан норозилик акциялари ўтказишни режалаштириб, уларда инсон ҳуқуқлари фаоллари Мўътабар Тожибоева, Гулбаҳор Тўраева ва Умида Ниёзоваларни озод қилиш талабини ҳукуматга етказиш мўлжалланганди.

Акцияларга қатнашувчилар ўзларининг оқ ниятларини ҳар қандай оқ рангли кийим-кечак кийиб, намойиш қилишлари керак эди. “Бирдамлик”нинг Ўзбекистондаги аъзолари ва хайрихоҳлари билан олдиндан келишиб олинганида, митинглар ўтказиладиган жойларга ками билан 80, кўпи билан 500 кишини жалб қилиш салоҳияти мавжудлиги билдирилганди. Жумладан, митингларга ҳаракатнинг 600 дан ортиқ аъзоси ва уларнинг қариндош-уруғлари – жами 2000 киши қатнашиши кутилаётган эди.

Бироқ, Ўзбекистон ҳукумати унча кўп бўлмаган оқ ниятли кишиларнинг бир жойга тўпланишига ҳар томонлама тўсқинлик қилди. Ҳуқуқни муҳофаза қилиш органлари ходимлари 8 март куни “Бирдамлик” ҳаракати фаолларининг уйларига келиб, уларнинг кўчага чиқишига рухсат беришмай, амалда ноқонуний равишда уй қамоғига маҳкум қилиб қўйишди.

2005 йил 13 май қонли воқеаларидан сўнгра Андижон аҳолиси ҳар қандай норозилик акцияси ўтказишдан қаттиқ чўчиб қолганди. Бундай вазиятда “Бирдамлик”нинг вилоят аъзолари одамларни тинч йўл билан норозилик ўтказишга қилиш бўйича даъват ва ҳаракатлари зое кетди. Бухоро ва Урганч шаҳридаги ҳолат юзасидан ҳам шуларни айтиш мумкин.

“Бирдамлик”нинг Жиззах вилоятидаги фаоли Саида Қурбонова айтишича, 8 мартдан бир неча кун олдин вилоятдаги ҳуқуқ-тартибот органлари томонидан акциянинг нисбий қатнашувчиларига нисбатан қаттиқ тазйиқлар бошланган ва амалда митинг ўтказилишини мумкин қилмаган вазият вужудга келган.

Буларни эътиборга олган С.Қурбонова Тошкент шаҳридаги митингда қатнашиш учун пойтахтга йўл олган, бироқ, намойиш жойига етиб келолмаган. ИИБ ходимлари томонидан қўлга олиниб, мажбурий тарзда Жиззахга қайтарилган ва ҳозирда уй қамоғида ўтирибди.

Ҳаракатнинг Самарқанд вилоятидаги аъзолари митинг ўтказишга кўзи етмаган чоғи, бу борада ташкилотчилик ишларини юрита олишмади.

Маҳкум Мўътабар Тожибоеванинг Марғилондаги оила-аъзолари ва қариндошлари митингни қўллаб-қувватлайдилар, деган умидимиз ўзини оқламади. Натижада, митинг ўтказилмади.

Қарши шаҳрида митинг ўтказилиши кўзда тутилган жой 8 март куни фуқароларнинг кириши учун тўсиб қўйилган. “Бирдамлик” фаоли Ирина Акапин митинг ўтказиладиган жойга етиб келган заҳоти ушланиб, уйига олиб бориб қўйилган ва ташқарига чиқишига рухсат берилмаган.

Қашқадарё вилоятининг Шаҳрисабз шаҳрида ҳаракат фаоллари Зулфия Ҳайдарова, Ойша Маманазарова, Юлдуз Жўраева, Лутфия Қўшшаева ва бошқаларнинг эркин ҳаракат қилишлари чеклаб қўйилган. Уларнинг турар-жойларига келган ички ишлар органлари ходимлари 8 март куни уйларидан кўчага чиқишларига рухсат беришмаган.

“Оқ аломатли норозилик акцияси”ни баҳорнинг изғирин кунида, қорни писанд қилмай биттагина гули очилган ўрик дарахтига ўхшатиш мумкин. Чунки, фақатгина Тошкент шаҳридаги “Бирдамлик” фаоли Елена Урлаева митинг ўтказиладиган Тўқимачилар саройи майдонига етиб келишга муваффақ бўлди. Халқаро ташкилотлар ходимлари ва халқаро оммавий ахборот воситаларининг журналистлари хабар қилишича, майдон атрофи 30-40 чоғли ҳуқуқ-тартибот органлари ходимлари томонидан ўраб олинган, атрофда оддий кийимдаги жосуслар изғиб юришган.

Бошига оқ шарф-рўмол ўраб олган Елена Урлаева майдонга кираётганида икки нафар ИИБ ходими уни уриб-силтаб, йўлини тўсишга ҳаракат қилишган, бироқ халқаро ташкилотлар ходимлари ва журналистлар воқеа жойига югуриб келаётганини кўриб, Елена опани қўйиб юборишга мажбур бўлишган. Майдонга кирган Елена Урлаева бир соат мобайнида қўлидаги инсон ҳуқуқлари ҳақидаги брошюралар билан туришга муваффақ бўлган.

Худди ўша вақтда “Бирдамлик” фаоллари Абдулло Тожибой ўғли, Иброҳим Эл-Ҳошимий ва бошқалар мажбуран уй қамоғида тутиб турилган.

Гарчи, режалаштирилган митинглар амалга ошмаган бўлса-да, қандайдир натижалар олинди. Хусусан, ҳаракат томонидан йўл қўйилган камчиликлардан тегишли хулосалар чиқарилмоқда.

Ўзбекистон ҳукумати эса ўз фуқароларининг энг оддий ва тинч акцияларидан ҳам вабодан қўрққандек қўрқишини яна бир карра очиқ-ойдин намоён қилди. Ҳаракатимиз фаолларини митингга чиқармаслик ва уйларида ушлаб туриш учун катта кучлар сафарбар қилинди.

Бироқ, қор остида очилган битта-ю битта гул ҳам кишида умид уйғотиб, баҳордан дарак беради. Қиш йил бўйи давом этиши мумкин эмас. Баҳор келишини тезлатиш ўз қўлимизда, бирдамлигимизда!

Copyright © 2018 Birdamlik.Info
Shares