Мустақил Ўзбекистоннинг тарихида биринчи марта Тошкентда муддатсиз норозилик акцияси бўлиб ўтаяпти. Акция қатнашчилари АҚШ элчихонаси ёнида чодир тикиб бир қатор сиёсий ва иқтисодий талабларни илгари суришмоқда.Ҳукумат фуқаровий кийимларни кийиб олган махсус кучларнинг ходимлари ва асфальт ётқазадиган машиналар ёрдамида уларни сиқиб чиқаришга ҳаракат қилаяпти. Акция 3 май куни маҳаллий вақт билан соат 11.15 да бошланди.Қашқадарёнинг Шаҳрисабз шаҳридан келган бир гуруҳ фуқаролар АҚШ элчихонасининг қаршисидаги тўрт қаватли уйнинг тагида намойишкорона равишда чодирларини тика бошлади.Улар 100 киши бўлиб ярми аёллар ва болалардир. Фуқаро кийимини кийиб олиб акция бошланишини кутиб турган махсус хизматларнинг ходимлари эркакларни сиқиб чиқара бошлашди ва улардан бирини қаттиқ уришди. Бунга жавобан аёллар чинқириб уларга ташланишди ва тош отиб уларни қувиб юборишди.Шундан кейин намойишчилар ўз чодирларини тикишди ва йўл чеккасига шиорлари ёзилган плакатларни осиб қўйишди.Уларнинг қариндоши бўлмиш Баҳодир Чориев раҳбарлик қилган “КЕШ” ОАЖсининг ноқонуний равишда тортиб олинган акцияларини қайтариб берилиши йиғилганларнинг асосий талабидир.Келганларнинг кўпчилиги Баҳодир Чориевнинг акцияларни тортиб олиниши натижасида ўзларининг барча жамғармаларини йўқотган катта оиласининг вакилларидир.Бутун дунёда демократия ва инсон ҳуқуқларини қўллаб-қувватловчи мамлакатнинг элчихонаси ёнида ҳукумат аёллар ва болаларни тўқмоқлар билан тарқатишга журъат эта олмайди деб ҳисоблашгани учун улар бу акцияларини АҚШ элчихонаси ёнида ўтказишга қарор қилишди.Уларнинг айтишича адолатни тиклаш учун бошқа йўл қолмаган. “КЕШ” ОАЖ раисининг акаси Бахтиёр Чориевнинг “Фарғона.ру” мухбирига айтишича, ҳукумат тайёрланаётган акцияни олдиндан билиб қолиб бу акцияда қатнашмоқчи бўлганларнинг тахминан ярмини Тошкентга боришига йўл қўймади.Уларнинг Шахрисабздаги уйларини махсус хизматларнинг ходимлари пойлаб,ҳеч кимни кўчага чиқаришмаяпти.Қолганлар поезд ва машиналарда пойтахтга етиб келишга муваффақ бўлишди, аммо уларнинг ҳам ҳаммаси эмас,чунки йўлларда паспорт текшируви уюштирилиб Чориев фамилияли йўловчи аниқланса у орақага қайтишга мажбур қилинди.Норозилик билдирувчилар чодир тиккан жойнинг қаршисида бўлган АҚШ элчихонаси худди фронт яқинидаги ҳудудда жойлашгандек туюлади.Темир панжаралар атрофидаги асфальтга қалин темир устунлар қоқилган. Уларнинг олдида эса бетон тўсиқлар қўйилган.Қум тўлдирилган қоплардан ўт очиш учун тешиклари бўлган иккита истеҳком яратилган.Уларнинг атрофида каска ва бронижилетли автоматчилар айланиб юришибди.Шу мустаҳкамланган ҳудуддан ўн беш метр нарида, тўрт қаватли уйнинг таги билан тротуар ўртасидаги торгина ерда кўк брезент чодирлар тикилган.Уларнинг атрофида эркаклар айланиб юришибди.Бетон бордюрда эса газета билан елпиниб аёллар ўтиришибди.Улардан сал нарида икки қатор саф тизиб, фуқаролик кийимини кийиб олган осиё миллатига мансуб элликтача эркак турибди.Кўринишидан улар кийимини алмаштириб олган милиция ёки МХХ ходимларидир. Кўп қаватли уйларда яшовчилар балконлардан бу манзарани ҳайрон бўлиб кузатишади. Ўтиб кетаётган одамлар қадамини секинлаштириб плакатлардаги ёзувларни ўқишади.
– Қаранг,қанчалик иссиқ! – дейди Бахтиёр Чориев. – МХХчилар бўлса шу уйда яшовчиларга ичишимиз учун бизга сув беришни таъқиқлашди.Аввал улар бизга бакалажкада сув ташлашар эди, аммо кейин уларга буни таъқиқлашди.Бизлар чанқоқдан бу ердан кетишимизни исташмоқда,аммо биз кетмаймиз.
Норозилик билдирувчилар ҳақиқатдан ҳам уларда сув бўлмаслигини эътиборга олишмаган эди.Минерал сувни дўкондан сотиб олиш қимматга тушади.Норозилик билдирувчилардан бири Қизил Хоч жамияти ваколатхонасига қўнғироқ қилиб иложи бўлса сув билан ёрдам беришни сўраган,аммо унга бунинг иложиси йўқлигини айтишган.Бу жавобни берган киши ўзини таништиришдан қатъиян бош тортган. Кечга яқин ҳукумат исталмаган меҳмонларни ҳайдаб юбориш учун яна бир марта ҳаракат қилиб кўрди. Шаҳар ҳокимиятига ёнига чодирлар тикилган троутуарга яна бир қават асфальт ётқизиш керак бўлиб қолди.Кузовида тутуни чиқиб турган асфальтини аёллар ва болалар ўтирган жой яқинига тўкмоқчи бўлиб йўлчага асфальт ётқизувчи машина кириб келди. Агар бу ният амалга ошса бу жой қизиб ётган тандирга айланарди, бироқ бир нечта аёл машинанинг олдига ўтириб олди ва у тўхташга мажбур бўлди.Бироз вақт ўтди ва асфальт ётқизувчи машина секин орқага юра бошлади.У чекинди. Бу норозилик билдирувчиларнинг иккинчи кичик ғалабаси эди. Қарама-қаршилик давом этаяпти.
Муаммо тарихи
Бугун Тошкентда ўтаётган акция Баҳодир Чориев номи билан боғлиқ бўлган иккинчи акциядир.Ўтган йили Қашқадарёлик 36 ёшли тадбиркор давлат телемаркази ёнида митинг ўтказмоқчи эди.У акция Ўзбекистон махсус хизматларнинг мисли кўрилмаган қаршилиги туфайли амалга оширилмади. Б.Чориев 2004 йилнинг 17 майида Ўзбекистон пойтахти кўчаларига “Мен президент Каримов истеъфоси тарафдориман! Сизчи?” деб ёзилган майка билан кўчага чиққани билан машҳур. Баҳодир Чориев оиласи ва “КЕШ” ОАЖ акционерлари охирги йилларда ҳукумат билан курашмоқда. 1999 йилда Чориевлар оиласи ўзининг барча маблағларини “КЕШ” ОАЖ акцияларига сарфлаган эди.Улар “КЕШ” ОАЖнинг умумий нархи 8 000 000 сўм ( ўша пайтдаги курс бўйича тахминан 30 000 доллар) бўлган 60 % акциясини Тошкент фонд биржасида сотиб олишган эди. Авваллари,совет даврида, “КЕШ” ОАЖ оддий колхоз эди. 2001 йилда Давлат мулк қўмитаси томонидан уларнинг мулкини давлат ҳисобига ўтказиш мақсадида “КЕШ” ОАЖ акционерларини чиқариб юбориш кампанияси бошланди. Ҳукумат мулкни баҳолашда хатоликка йўл қўйилганини даъво қилмоқда.Бу “КЕШ” ОАЖ сини хусусийлаштириш натижаларини бекор қилишнинг расмий сабаби бўлди.2001 йилдан 2003 йилгача мустақил аудиторлик фирмаси “КЕШ” ОАЖ нинг молиявий фаолиятини текшириб чиқди ва 2 йиллик тафтиш давомида акционерлик жамиятининг фаолиятига ИИВ, прокуратура ва маҳаллий ҳокимият аралашувидан кейин 52 миллион сўмлик(52 000 АҚШ доллари) мулк ўғирлангани аниқлади. Чориевларнинг айтишича мулкни шу йўл билан ўзлаштириш давом этмоқда. Ҳозирги пайтда Баҳодир Чориев АҚШда яшамоқда ва унга сиёсий бошпана берилган.
http://www.fergananews.com/article.php?id=3691