Мухаббат…Илохий туйгу, илохий дард…Эсимда болалигимда бобом бувимни бизларникига бир кеча хам тунагани юбормасдилар. Доим бир гапни айтардилар»сендан ортда колмай». Айтганлари келди.Олдин кетдилар…Бобом гавдали бакувват чол эдилар. Раис булганлари учунми куп нарсаларни билардилар.
Биргина суз билан киши кунглини кукка кутариш ё яксон килиш мумкинлигини билмасдим, ёш кизча эдим.
Уша сузларни айтганимга хали хам пушаймон киламан.
«Уригидан данаги ширин» дейишади. Уларни эркаси эдим. Утмишда булиб утган кизик кизик вокеалар, хикояларни эшитардим.Тирик тарих эдида бобом.
Бир куни нима булдию бобом каергадир шошаётган бувимга «тезрок кел» деб тайинлаб колдилар.Бувим хам сал жахли чикиб турганмиди «энди жуда керак булиб колдимми?» деб бобомни жеркиб юбордилар. Мен бувимдан «нега ундай деяяпсиз?» деб сурадим(мен хам ёш боламан демай хамма нарсага бурнимни сукиб юрардимда). «Бобонг бир вактлар бир аёлга уралашиб колганди. Озмунча азоб чекканманми уша вактларда» деб гапириб бердилар бувим. Лекин бувимни уша ишларини оклай олмайман, шу гапларни менга айтмасликлари керак эди менимча. Баландларга чикариб жонимдан ортикрок яхши курадиган бобомни ер билан бир килиб куйдилар назаримда. «Демак бобом ёмон одам эканлар, бувимни кийнаган эканлар» деган фикр миямга каттик урнашиб колди. Кечкурун бобом чакирганларида ёнларига боргим келмади, бобом хайрон булиб » ха, нима булди сенга?» деб сурадилар.»Сиз ёмонсиз, бир хотинга уйланиб бувимни кийнагансиз» дедим аччикланиб.
Бобом жимгина эшитдиларда бувимга караб «Ээээ нима килардинг шу норасидага эски гапларни айтиб» деб бош чайкаб куйдилар. Мен хам жуда кайсар, эрка эдимда бобомга караб «Хакикат барибир бир кун юзага чикади, ойни этак билан ёпиб булмайди. Яхшини яхши ёмонни ёмон дейишадида.Сиз барибир ёмонсиз» деб махмаданалик килдим.
Шунда биринчи марта бобомни ранглари окариб кетганини курдим. «Keл утир мен сенга бир вокеани айтиб бераман. 34 йиллар эди.Юртимизда очарчилик, мен энди раис булганман.Бир коп олтинга бир коп бугдой беришарди. Олтин кумуш тош экан арпа бугдой ош экан деган гаплар уша замондан колган. Бир куни идорамизнинг коровули хузуримга кирди.
» Битта етим хеч кими йук йигитни ахволи огир,3-4 кундан бери бирон нима емаган, совукда улиб колмасин деб коровулхонага жойлаштирганман» деди. Кишлогимизда бир иккита хароба ховлилар бор эди. «Ушалардан бирортасини тузатиб берамиз бирорта кизга уйлантирамиз, узини колхозга ишга жойлайман» дедим.
Коровул чол «Катта савобга коласиз» деб кувониб чикиб кетди. Икки-уч кундан кейин халиги йигит ишга чикди, хеч кими йук бир етим кизни никохлаб бердик.Эр-хотин ишлашиб рузгорларини тиклашиб,болали чакали булиб кетишди, халигача болалари билан мени куришга келишади.Куриб зиёрат килиб кетади» дедилар.
Эшитиб турдимда мени хам буш келгим келмади «Ахир раис булганингиздан кейин хаммани уйлашингиз керак эдида»дедим. Бобожоним эса «Мен узимни мактамокчи эмасман лекин ёмонни ёмон дейдилар деганингга айтаман.Бу биргина вокеани сенга айтдим лекин шунга ухшаган канчадан канча одамларни хожатини чикарганман.Ариклар каздириб боглар,кабристонларни обод килганман.Мактаб богчалар курдириб кулимдан келгунча узимдан яхши ном колдиришга харакат килганман» дедилар. Энди уйлаб карасам муштдеккина неварасига обкомларда хам бош эгмаган раис бобом бошини эгиб хисобот берибдилар. Шунчалик хам багритош эканманки шунча гапдан кейин хам»Нега уша аёлга уйлангансиз яхши булсангиз?» деб сурадим. «Буни тарихини хеч кимга айтмайман, майли мени ёмон десанг деявер,вакти келар ажабмас шунда мени тушуниб коларсан» деб индамай кетдилар.(Бобожоним, авлиё экансиз, менинг бошимдан хам худди сизникидай кунлар утишини, бошка инсонни бахтли килиш учун уз бахтимдан кечишимни,мухаббат хам менга бир армон булиб колишини каердан билгандингиз…) Лекин шу кундан бошлаб бобомни олдингидай мехр билан яхши куролмасдим.
Лекин аник билардим уша аёлни исмини эшитса бобомни ранглари узгариб кетарди, мен булсам уша аёл тугрисида хамма нарсани билгим келарди.
Бувим эса кейин менга айтган гапларидан пушаймон булиб бошка хеч нима демасдилар.
Орадан йиллар утди, бобом рахматлик хам утиб кетдилар. Улгайиб у-бу нарсани тушунадиган булдим. Энди уйлаб карасам бобомга жуда кийин булган экан.Оилани, фарзандларини биринчи уринга куйиб, элни шунчалар огир юкини буйнига олиб туриб кунглига кулок солгани унинг учун канчалар азобли, хаёти ички курашлардан иборат булганлигини хис килдим.
Эшитишимча у аёлни исми Рахима булиб доктор булган экан. Бобом сарик касал булиб жигарларини ишдан чикарганларида бобомни даволаб улимдан саклаб колган экан. Лекин узи узок яшамаган, инфекция юкиб оламдан утган экан. Бобом эса кизларини исмини ( мени аям) Рахима куйган эканлар.
Кани эди хозир уша айтган гапларим учун бобожонимдан узр суролсам. Томиримда уни кони окади,буюк ишлар килиб кетган бобожонимдан канийди кечирим суролсам!!! Севги нима эканлигини энди тушуниб етаяпман…Унинг юрагидаги армонларини тасаввур этиб узимдан нафратланиб кетаман…Дийдоримиз киёматга колди. Оллох насиб килган булса ёруг юз билан учрашсам тиз чукиб кечирим сурайман…
Нега буни ёзиб утирибман ярим кечаси узим хам билмайман, лекин мухаббат хакида гап кетса мана шу бобомни бошидан утган савдолар эсимга келаверади…
Оллох хаммамизни мана шундай армонлардан асрасин! Чин мухаббат барчамизга насиб этишини сураб коламан….Ахир севиш-севилиш хам хаммага насиб этмайди «ишксиз эшагу дардсиз кесак» булиб утиб кетаётганлар хам оз эмас менимча….




