Барча ўзбекларга ва дунёдаги барча ҳур фикрли, эрксевар инсонларга!
Ўзбекистоннинг Андижон шаҳридаги қонли фожеани эслатгувчи мотамсаро сана – 13 май яқинлашиб қолди.
Бундан уч йил аввал бу шаҳарда юзлаб, эхтимолки, минглаб озодлик, эркинлик ва Ўзбекистонда қонунлар устиворлигини талаб қилган тинч аҳоли ўлдирилган эди. Лекин, афсус…Андижон қирғинида қанча одам қурбон бўлганлигини бугун дунё аҳли билмайди, қирғин ҳақидаги маълумотлар Ўзбекистон расмийлари томонидан қаттиқ сир тутилаяпти. Энди бутун умид ўсиб келаётган ёш авлоддан: агар улар Ўзбекистонда адолат ўрната олсалар, Андижон қирғини ҳақидаги бор ҳақиқат ошкор бўлади.
Ўзбекистондаги авторитар-сиёсий тузумга қарши кураш, ушбу Ўрта Осиё республикасининг илк мустақиллик кунларидан бошланган ва бугунгача давом этиб келаяпти. 1991 йилнинг 31 августида, ўша пайтдаги ва ҳозирги президент Ислом Каримов Ўзбекистоннинг келажаги буюклиги ҳақида башорат қилганди. Бироқ, мана орадан 17 йил ўтса ҳамки мамлакат Буюк келажакка етиб келмади ва ҳозирги раҳбарият бор экан, келмаса ҳам керак.
Демократияга асосланган тузумга эга мамлакат фуқаролари эркин нафас олиб яшаётган 21 асрда, Ўзбекистонликлар Россия ва Қозоғистон каби мамлакатларда қул каби ишлатилаяпти, сиёсий мухолифат эса қувғинда кун кечиришга мажбур бўлиб қолмоқда. Ожиз ва ҳимоясиз ўзбек халқи, демократия ва эркинликнинг душмани бўлган Ўзбекистон ҳукумати билан юзма-юз, ёлғиз қолди.
Ўзбекистондаги куч ва салоҳиятга эга идоралар, мамлакат фуқароларини террорчилик ва экстремизмга алоқадорликда айблаб, уларга диний-фундаментал ва айирмачилик руҳидаги ташкилотларни тузганликда айбномалар қўйиб, кўз кўриб қулоқ эшитмаган қийноқларга дучор қилишлари оддий ҳолга айланди. Андижонда тинч намойишчиларни ўққа тутилиши, Каримовнинг юзидаги ниқобни олиб ташлади ва унинг ноинсоний қиёфасини дунёга кўрсатди.
Тўғри, бугун дунёнинг кўплаб сиёсатчи ва таҳлилчилари, ривожланган давлатларнинг раҳбарлари Андижон фожеаси ҳақида гапиришмоқда. Бироқ, уларнинг овозлари тоборо пасайиб бормоқда ва Пекиндаги Тяньаньмин майдонидаги талабалар қирғини ва 1992 йил 16 январдаги Тошкентдаги Талабалар шаҳарчасидаги қонли воқеаларни унутган каби, улар бир ўзбек шаҳридаги қирғинни ҳам унутишга тайёрлар.
Уч йиллиги санасига қадам қўяётган Андижон воқеаси, Ўзбекистон фуқароларига, «Андижондаги таррористик хуруж» Ислом Каримов ва унинг махсус хизматлари ўйлаб топган чўпчак эканлигини гуёки айтиб турибди. Бу қиргин, Каримов тузумининг раҳмсизлиги билан бир қаторда, Россия, Хитой, Қозоғистон раҳбарларининг иккиюзлама сиёсатчи эканликларини кўрсатди. Ҳаттоки ғабдаги қатор тараққий этган мамлакатларнинг раҳбарлари, гуёки Андижонда ҳеч нарса содир бўлмагандек, Каримовдек бир жаллодни қўллаш билан оворалар.
АҚШ Конгрессининг, Ўзбекистон президенти Ислом Каримовга нисбатан, Халқаро жиноий судда, Андижон қирғини муносабати билан жиноий иш очиш резолюцияси лойиҳаси ҳам бутунлай унутилди. Европа Иттифоқи томонидан эълон қилинган санкцияларнинг тақдирини ҳам мана шундай якун кутаётган бўлиши мумкин.
Андижон воқеалари ортидан, Ўзбекистонда айбсиз фуқароларни оммавий қамоққа олиш бошланди. Улар орасида инсон ҳуқуқлари ҳимоячилари, мустақил журналистлар ва Каримов тузумига қарши бўлган мухолифатчилар бор эди.
Ғарбнинг Каримовга нисбатан бўлган юмшоқ сиёсати, уни янги жиноятга етаклади – 2008 йил арафасида Каримов ҳукумати Бухорода, мухолифатчи – шоир Юсуф Жуманинг уйига, кўп сонли куч ишлатар ташкилотлар иштирокида қуролли босқин уюштирди. Орадан 13 кун ўтгач, Ислом Каримов ноқонуний равишда яна президентлик лавозимида қолди. Ғарб, Ўзбекистон ҳукуматининг бу антиконституцион жиноятини ҳам кўриб кўрмасликка олди. Ахир, Юсуф Жума оиласининг бор йўқ айби, 5 декабрдан бошлаб, республика конституциясининг Ислом Каримов томонидан қўпол бузилаётганлигига қарши оилавий пикетга чиққани эмасмиди?
Қизиғи шундаки, Ўзбекистоннинг ноқонуний ҳукмдори учун Европа Иттифоқи ва бошқа қатор мамлакатлар, олий даражада, ҳурмат билан қабул маросимлари уюштиришмоқда. Диктаторнинг яқинда бўлиб ўтган НАТО анжуманида иштироки, Ўзбекистондаги минглаб одамларнинг ўлими, Ғарбнинг геосиёсий устунлик ва энергетика заҳираларига бўлган қизиқишлари олдида бир чақалик баҳога эга эмаслигини кўрсатди.
Нима учун биз, Россияни, Хитойни, Саудия Арабистони, Куба ва Зимбабвени эмас, Ғарбни танқид қилаяпмиз? Руслар бу ҳақда оддий қилиб, «Улардан нима ҳам олардинг?» деб айтишади. Чунки, санаб ўтилган мамлакатлардаги ҳукуматлар озодлик, демократия, инсон ҳуқуқлари тушунчаларини, худди Ўзбекистон ҳукмдори каби оддий сафсата деб ўйлайдилар.
Бугун, бутунжаҳон ҳамжамиятига, ривожланган мамлакатларнинг раҳбарларига мурожаат қилар эканмиз, уларга оддий ҳақиқатни эслатиб ўтамиз: Ўзбекистон фуқаролари ҳам, Сизларнинг фуқароларингиз каби эркин жамиятда яшашни хоҳлайдилар.
Андижонда тинч аҳолининг Ўзбекистон ҳукумати томонидан ўққа тутилганлигининг уч йиллиги олдидан, биз Сизларга қарата: Андижонда қони тўкилганларни унутманг, кимлар ўлдирилганини, Ўзбекистон қамоқхоналарида йиллаб азобланиб ўлимга дучор қилинаётган минглаб маҳбусларни ёдда тутинг, деб айтамиз.
Кўп азоб тортган республика аҳолисининг кейинги тақдири, унинг озодлиги ва фаровонлиги бугун сизнинг қўлингизда. Фақат демократик ўзгаришларгина Ўзбекистонни ташки дунёдан бутунлай ажралиб қолишидан ва парчаланишидан сақлаб қолади.
Ёдгор Обид, шоир, Австрия.
jodgor.obid@gmx.at +43316822691Лутфи Йўлдашева, “Бирлик” партияси фаоли, Швеция.
Fridhemsvägen 12D, Kramfors. lutfinico@rambler.ruТолиб Ёқубов,
Ўзбекистон Инсон Ҳуқуқлари Жамияти раиси,
46, rue Eugéne Delacroix, Angers , 49000, France
tel. 0253916222 E-mail; hrsu_tolib@rambler.ruНасрулло Саййид,
Канада, Эдмонтон,
+17804280635Исмоил Дадажонов,
“Бирлик” халқ ҳаракати партияси раиси ўринбосари,
Bigarrågräden 30, 253 75 Helsingborg,Sweden
tel; +4642229736 email; uzbek55@mail.ruХолдор Вулқон,
шоир, Канада, Торонто,Муқимжон Маҳмудов,
адабиётшунос, Швеция, Оребро.Ғафур Юлдашев,
мустақил журналист, Канада,
Toronto, Gateway BLVD 200#708,M3C 1B5,
gafur1@rambler.ru =001-416-423-3029Ҳазратқул Худойберди,
мухолифат фаоли,
Ўзбекистонда демократия ва инсон ҳуқуқлари бўйича
Доими Комиссия спикери,
Швеция.Тўлқин Қораев,
Ўзбекистон инсон ҳуқуқлари жамияти фаоли,
Rörvägen 1C , 833 61 Timrå , Sweden.
Tel: 076 1040905
tulkin.karaev@comhem.seМуҳиддин Қурбонов,
Ҳалқаро ҳуқуқ ҳимоячилари жамияти раиси,
Hemgårdsvägen 15 С, 71234 Hällefors. Sweden
tel: +46737634977 , e-mail: himoyachi@yahoo.comБаҳодир Чориев,
«Бирдамлик» ҳаракати раиси,
1813 Peach St., Sant Peters, MO 63376, USA.
birdamlikharakati@yahoo.com, birdamlikharakati@gmail.com,
phone +13146002889 ; fax +16364478012Юсуф Расул,
мустақил журналист, www.yangidunyo.com интернет нашри муҳаррири,
“Уйғон Ўзбекистон” Демократик ёшлар ҳаракати фаоли,
Rörvägen 5 B, Timrå, Sverige,
yusufr71@yahoo.se +46 1040906Дўстназар Худойназар
Ўзбекистон “Эрк” Демократик партияси, Оврупа Бўлими координатори
Stenbygränd 3,3tr 16370 Spånga.
tel. 0739355495, dost.nazar@yahoo.comAваз Фаёзов,
“Бирдамлик” ҳаракати Европа бўлими раҳбари,
Sväyavagatan 35.33150 Vernamo. Sweden
tel +46762177672 . e-mail: avazuz63@yahoo.comВоҳид Умаров,
“Европа ўзбеклари кенгаши” раиси,
Skvadronsbaken75,1tr. 174 56 Sundbyberg, Stockholm.
Email; vumarov@yahoo.com
Аҳмаджон Ҳайдаров,
“Бирдамлик” ҳаракати Россия бўлими раҳбари.Исоқжан Зокиров,
“Бирдамлик” ҳаракати Украина бўлими раҳбари,
Украина, Автономная республика Крым,город Бахчисарой.
tel; +38. 093.157.09.07, e-mail;isoqjon-zokirov@rambler.ruРафиқжон Ғаниев,
«Эзгулик» инсон ҳуқуқлари жамияти фаоли,
тел: +46762027415 uzbek.54@mail.ru
Cronstrands väg 57 Kalmar 394 71. ShvedsiyaНабибулла Нарбўтаев,
«БИРЛИК» партияси фаоли,
Gotlandsresan 174, 757 54 Uppsala. Sveden.
E-mail: nabi1956@mail.ru tel: 0737852124.Абдужалил Бойматов,
Ўзбекистон инсон ҳуқуқлари жамияти котибияти аъзоси,
15 Sundale,Meadow,Tallaght,Dublin24.
Tel.0870614883, b_abdujalil@yahoo.comУлуғбек Ҳайдаров,
мустақил журналист, “Уйғон Ўзбекистон” демократик ёшлар ҳаракати фаоли,
Канада. editormail43@gmail.comЗокиржон Ибрагимов,
мустақил журналист, Швеция, Стокҳолм.
jongold40@gmail.comЕвгений Дяконов,
мустақил журналист,
http://uzbek-people.narod.ru лойиҳаси муаллифи ва муҳаррири,
(+47) 930-933-54Бахтиёр Тўйчиев,
мухолифат фаоли, Халқаро инсон ҳуқуқлари жамияти Украина бўлими
раҳбари ўринбосари,
Константинович кўчаси, 27 уй,114 хона.
ВинницаНуриддин Низамуддинов,
“Уйғон Ўзбекистон” Демократик ёшлар ҳаракати фаоли,
Privaslaan 72, 6904LJ Zevenaar, Nederlandiya
nuridin23@hotmail.com +31644915420Олим Қорабаев,
«Бирдамлик» ҳаракати европа бўлими раҳбари ўринбосари,
Sandstensvägen 52, tr2, 13651 Haninge: tel:0735462867.0842052979