Узбеклар уйгонмаунча…

Бахтиёржон Мамажонов.

deport.jpg
Узбекистонда демократия хакида гап-сузлар бошланган вактларда И.Каримов узига хос «акл сохиби» булгани холда халк орасида «узбек миллий менталитети» деган гояни эка бошлаганди.Ушбу гоя бугун мевалади. Габда оддий демократия булган демократия Узбекистонда демократия хакида огиз купиртиришдан иборат эканлигини хаммамиз куриб турибмиз.

Менталитетимиздаги,конимиздаги барча ижобий хислатлардан фахрланган холда,узбекларга хос булган тилсизларча итоаткорлик,ортикча куркув хисси,ишонувчанлик,огиз,куз ва кулокни беркитиб яшаш турмуш тарзи,махаллийчилик хали хам давлатимиздаги баланд уринларга ёпишиб олганларнинг тегирмонига сув куйиб келишда давом этмокда.Хокимиятдагиларнинг тегирмони ёмон айланмаяпти. «Подшонинг амри вожиб» ёки « менинг уйим юрт четида хеч нарсани билмайман» акидаларига содик инсонларимиз хаёти йиллар ошиб, бир погона яхшиланмаяпти.

Бунда узимизни айбламаймиз.Бу бизнинг миллий менталитетимизга ёд нарса. Ота-бобомиз шунака булиб келган. Узбек хон (1312-1342 й) авлоди Олтин Урда хокони Абулхайрхоннинг (1428-1468 й) калмикларга маглубиятидан сунг хам,Шайбонийхонинг темурийлар устидан галабасидан сунг хам янги хокимиятга дархол итоат этишни бошлаган инсонлар (кучманчи кабилалар)ни Чигатой улусида узбеклар,итоатдан бош тортиб,кенг чулга кочишни ихтиёр этган,макон тутган кабилаларни кашак-узбек (хозирги козоклар,киргизлар,татарлар,туркманлар (угузлар) ва уйгурлар) деб аталганини билсангиз керак.

Итоат конимизда. Авторитар режим хали куп йиллар узбеклар конини ичиб ётади. Бу режимга карши кураш вакти келди. Бош кутариш,норозиликни очикрок изхор этиш, майдонларга тупланиш вакти аллакачон келган. Авторитар режим бизга керак эмас.

Балки бу режим туркманларга маъкул келаверар. Буни туркманларнинг табиати тула кабул килар… Чунки у ердаги аксарият одамлар табиатига кура уз хаётини узи кура оладиган,уз гапига жавоб бера оладиган,суз эркинлигисиз ,демократиясизхам бахтиёр яшай оладиган инсонлардирлар.Улар нолишни хуш курмайдилар. Давлат президенти Курбонгули Бердимухаммедов талкин килганидай «Энди хеч ким бизни демократия такчиллигида айблай олмаса керак.Демократия бизнинг конимизда.У бизга она сути билан кирган». Хаттоки, туркманларнинг хам майиший хаётини узбекларники билан солиштириш огир.

Авторитар режим Кубага маъкулдир.Ф.Кастро уз вактида Совет иттифокидан нафакат кенг фойдаланди,СССР парчаланганидан сунг бироз гангишдан сунг 1990 йилларда кучли ислохотлар утказа олди.Давлатнинг туризм сохаси (йилига 1,5 млн турист),нефть казиб олиш,биотехнологик тармоги(оригинал дори-дармонлар) жадал ривожланди.Куба болалр улимини пасайтириш йулида (1000 болага 6,2 улим) АКШ ни (1000 болага 7 улим) ортда колдирди.

Авторитар режим козокларга маъкулдир. Ялпи ички махсулот салмоги давлатда 7000 АКШ долларига якинлашди. Одамлар хаёти узбекларникига кура анча яхши. Фукароларнинг тузумдан розилигини 2007 йил 18 август куни утказилган парламент сайловлари натижалари хам курсатиб турибди. ОБСЕ,МДХ ва бошка назоратчилар томонидан шаффоф,конунбузарликларсиз утди деб бахоланган сайлов натижасига кура Н.Назарбоев партияси «Нур-Отан» дастлабки хисоб китоблар давридаёк 88%дан ортик овоз олганлиги эълон килинган.

Бизга авторитар режим керак эмас. Биронта эркин фойдалана оладиган хукукимиз колмади. Суз эркинлиги бугилган. Одамлар яшаш шароитлари яхши эмас. Одамларимиз ёппасига узга юртларда мардикорликда.коорупция энг баланд пардасига кутарилган.Репрессия авжида.Болалар улими баланд.Тадбиркорлик,фермерлик синиш арафасида.

Бизга авторитар режим керак эмас. Миллий менталитетимиз шунака. Амалга минган инсон узи ва якинлари туймагунча халкка оёгини артади. Узи ва якинлари эса туймайди. Амал вакти тугайди ва амалдор еб-еб бошка жойга ёки камокка йул олади.Янгиси келади. Бунака режимни тугатишга бел боглашимиз керак.

Курашиш керак. Бу йулда эса яна уша эски гаплар –халкни уйготиш муаммоси кундаланг тураверади. Халксиз нимадир килмокчи булганлар –ахмоклардир. Мухолифатни фан-клублар шаклидан жиддийрок куринишига утказиш лозим булади. Газета таркатайлик,варака таркатайлик.Одамларни тинч намойишларга кутарайлик. Бу энг тугри йул буларди. Балки,сизнинг юрагингизга Калашников автомати якинрокдир. Ундан воз кечинг. Ёки гербини шу автомат курклантириб турган Мозамбикка бориб яшанг.

Узбеклар уйгонмагунча мухолифат интернетда яшайди. Умр эса киска…

Copyright © 2018 Birdamlik.Info
Shares